Who is John Galt?*

Bir klişe vardır ya : Bir kitap okudum ve hayatım değişti diye.. Benzer bir durumdan bahsetmek istiyorum bugün.. Bir yazardan.. Yok hayır, hayatım değişmedi öyle birdenbire.. Ama dünyayı algılayışım değişti.. Belki 6-7 sene önceydi S'de bu kitabı gördüğümde.. Ne görsem okurum ya buna da takıldım.. İki kere okudum kitabı.. Ara ara açıp okuduğum kısımları saymıyorum.. Üstüne yazarın başka kitaplarını da okudum.. 

Yazarımızın asıl adı Alisa Zinovyevna Rosenbaum.. Ayn Rand ismini ise Sinan Çetin'den bol bol duymuşsunuzdur.. Rusya'da 1905 yılında doğan Ayn Rand Yahudi bir aileden geliyor.. Hayat hikayesini anlatmanın yeri burası değil ama en önemlisi 26 yaşında Amerika'ya ziyaret amaçlı gelip, yerleşmesi.. Senarist olma yolunda zorluklarla karşılaşırken yazın hayatına başlıyor.. Şimdilerde İncil'den sonra en çok satan kitabın yazarı olarak tanınıyor.. "Fountainhead" , Türkçe'ye "Hayatın Kaynağı" olarak çevrilmiş.. Kitabın temelinde bireycilik ve kollektivizm karşılaştırılması var.. 

Hepimizin (ya da çoğumuzun) sevgilisi Sawyer Fountainhead okurken:)

Şimdi konuşulduğunda hepimizin irkilmesine neden olacak görüşleri savunuyor.. Objektivizm ya da bireycilik ve kapitalizm.. Evet temelde kollektif yaşamın insan doğasına aykırı olduğu görüşüne sahip.. Aklın ve mantığın duygulardan üstün olduğu.. 

Hayatın Kaynağı'nda ana karakter Howard Roark okulu yarıda bırakmış bir mimar.. Kendi fikirlerine ve ideallerine güçlü biçimde bağlı, hiçkimsenin bir başkasının tarzını herhangi bir alanda, özellikte mimaride kopya etmemesi gerektiğini düşünen bir mimar. Bu yolda gece gündüz çalışan, bundan yüksünmeyen, hatta bu çalışmanın getirdiği yorgunluktan mutluluk duyan bir mimar.. Sonunda ortaya çıkardığı eseri her seferinde sonuna kadar savuyor, hatta satamayacağını, aç kalacağını bilse de.. Aslında savunduğu sahip olduğu değerler.. Herkes bir şekilde onu vazgeçirmeye çalışsa da o buna asla yanaşmıyor.. Bir nevi savaşın içinde.. Kitaptaki bir diğer farklılık Roark'ın kendini anlatmak için uğraşmayışı.. Felsefesini, diyalog ya da monolog olarak ondan uzun uzun dinlemiyoruz.. Kibirli, iğneleyici bir kaç sözle anlatmak istediğini içimizde hissediyoruz.. 

Atlas Vazgeçti'de felsefesinin temelini özetlediği sözlerini, dövme olarak yazdırabilecek fanatizmde hayranları da var..

Bunlar Ayn Rand karakterlerinin genel özelliği.. Hayatın Kaynağı için Atlas Vazgeçti'nin uvertürüdür demiş.. Gerçekten de Hayatın Kaynağı Atlas Vazgeçti için bir hazırlıktır.. Atlas Vazgeçti 3 ciltlik devasa bir roman.. Hayatın Kaynağı ise yaklaşık 700 sayfa:)  Okuyunca mutlaka etkileneceksiniz.. Belki kızacak, böyle hayatlar yok, ütopik şeylerden bahsediyor diyeceksiniz.. Belki felsefesinden nefret edeceksiniz.. Belki benim gibi hayata bakışınız değişecek.. Ama tek bir gerçek var ki öyle ya da böyle mutlaka etkileneceksiniz..

Bir fikriniz olması açısından felsefesini özetleyebilecek bazı türkçe ve ingilizce alıntılar:

• "Benim felsefem, özünde, hayattaki ahlaki amacı kendi mutluluğu olan, varlığının yegane amacı ve en yüce eseri olarak yaratıcı üretkenliğini gören kahramansı bir varlık, bir insan konseptidir."
• "En sefil insan amaçsız olandır. "
• Neşe, acının.. Zeka, aptallığın..Işık, karanlığın..Kişilik, kişiliksizliğin..yokluğu olamaz  
• "Do not let your fire go out,spark by irreplacable spark. in the hopeless swamps of the not quite, the not yet, and the not at all, do not let the hero in your soul perish and leave only frustration for the life you deserved, but never have been able to reach. the world you desire can be won, it exists, it is real, it is possible,it is yours." 
• "Hayatım ve hayatıma olan sevgim adına yemin ederim ki, hiçbir zaman bir başkası için yaşamayacağım ve başkasından da benim için yaşamasını istemeyeceğim."
• "No one, therefore, can claim the objective superiority of his choices over the choices of others. where no objective proof is available, it’s every man for himself – and only for himself."
• "Ask yourself whether the dream of heaven and greatness should be left waiting for us in our graves-- or whether it should be ours here and now and on this earth."
• ‘Seni seviyorum’ diyebilmek için ilk önce ‘ben’ demeyi bilmek gerekir..

Bunlar da kitapları:

• 1934 16 Ocak Gecesi (Night of January 16th)
• 1936 Yaşamak İstiyorum (We The Living)
• 1938 Ben, Ego (Anthem)
• 1943 Hayatın Kaynağı (The Fountainhead)
• 1957 Atlas Silkindi (Atlas Shrugged)
• 1961 For the New Intellectual
• 1964 The Virtue of Selfishness (Nathaniel Branden ile)
• 1966 Kapitalizm: Bilinmeyen İdeal (Capitalism: The Unknown Ideal)
• 1967 Introduction to Objectivist Epistemology
• 1969 The Romantic Manifesto
• 1971 The New Left: The Anti-Industrial Revolution
• 1982 İhtiyacımız Olan Felsefe (Philosophy: Who Needs It)

 *Who is John Galt? Atlas Vazgeçti'de sık sık geçen, hikayesini merak ettiren bir soru cümlesi..